De Nederlandse versie van Pokémon: het grote avontuur
Pokémon: het grote avontuur vertelt het verhaal van de ambitieuze Red die de beste Pokémon-trainer ter wereld wil worden. Voor de oplettende en oudere lezer: Red inderdaad, de hoofdrolspeler uit de allereerste Game Boy-games. Want in tegenstelling tot de anime waarin we Ash volgen, put de manga dus vooral uit de games.
Het heeft even geduurd voordat deze Nederlandse vertaling verscheen. De Pokémon Adventures-reeks, ook wel bekend onder de Japanse naam Pokémon Special (PokéSpe), loopt namelijk al sinds 1997. Waarom het 26 jaar heeft geduurd tot een vertaling? Een klein gokje, maar Nederland heeft niet de grootste markt en is ook nog eens een land dat niet altijd even open-minded is als het gaat om vertalingen. De laatste jaren is daarin wel een kentering te zien. Neem Nintendo. Die vertaalt zijn eigen games nu ook bijna allemaal. Ironisch genoeg Pokémon dan weer niet.
Hoe het ook zij, de vertaling is hier en dat is goed nieuws. Pokémon is er immers perfect voor. Net als de Donald Duck die het hele gezin leest en leuk vindt, heeft een Pokémon-manga precies dezelfde potentie. Ouders zijn opgegroeid met de games en de jongere generatie kent Pokémon natuurlijk ook nog steeds.
Donald Duck-vibes
Over de Donald Duck gesproken. Pokémon: het grote avontuur bevat af en toe vertalingen en woorden die zo uit weeknummer 32 van het populairste weekblad van Nederland hadden kunnen komen. Denk aan woorden als ‘geboefte’, ‘verhip’ of ‘gossiepietje’. Niet heel verrassend is dat vertaler Pascal Oost ook voor Donald Duck heeft gewerkt.
De vertaling heeft dus een overduidelijk herkenbaar karakter. Zelf was ik onder de indruk van de consistentie. En erg blij dat ook alle woorden buiten de tekstballonnen in dezelfde stijl vertaald waren. Denk aan ‘draaf’, ‘grijp’ of ‘haha giechel proest’.
Toch kan ik niet ontkennen dat Red of Team Rocket soms wat begonnen te lijken op Donald of De Zware Jongens. Is dat erg? Dat hangt af van of je de Donald Duck-stijl kunt waarderen. En of je bekend bent met de Engelse of Japanse versie van het verhaal, dat wellicht net een andere toon aanslaat.
Zoals vroeger
Ergens is het ook niet onlogisch dat de Donald Duck-vergelijking ontstaat. Want net als onze gesnavelde vriend is Red een joch met een (te) grote mond en een klein hartje. Met veel bravoure begint hij aan zijn Pokémon-avontuur, gaat ‘ie op zijn muil, om vervolgens weer op te krabbelen en door te gaan. Is Red daarmee een innemend personage? Niet altijd. Zijn motivatie is erg eendimensionaal (’ik wil de beste Pokémon-trainer worden’) en het hoge tempo waarmee het verhaal wordt verteld biedt ook weinig ruimte tot persoonlijke groei.
Want elk hoofdstuk krijgt Red het weer aan de stok met een Pokémon, trainer of Team Rocket. Aan het einde van de eerste 206 pagina’s heeft Red 26 Pokémon gevangen en twee Gym-badges verdiend. Een flinke prestatie, maar of Red als persoon of Pokémon-trainer écht wat heeft geleerd is niet een vraag die echt gesteld wordt. Anderzijds mag je dit misschien ook niet helemaal verwachten van een manga gebaseerd op Game Boy-games.
Als je de manga bekijkt door de lens van de nostalgische lezer die de games heeft gespeeld: alle highlights komen voorbij. Denk aan het schip S.S. Anne, wetenschapper Bill en een Snorlax die de weg blokkeert. De manga voelt echt zoals hoe je de games vroeger beleefde. Om de haverklap beleef je wat verrassends en nieuws en verbaas je je over de wereld van Pokémon.
Ziet er goed uit
Het zou raar zijn een manga te bespreken en het niet te hebben over de art. Ik kan er kort over zijn: ziet er gewoon ontzettend goed uit. 1997 of 2023, het maakt geen Pokéfluit uit: als iets goed is, is het tijdloos. Aanvallen van Pokémon ogen dynamisch zonder dat het desoriënterend wordt en het karakter van elk personage en pocket monster straalt gelijk door. Vooral de onwelwillende Pikachu met zijn pruimgezicht steelt de show. De art is simpel maar duidelijk. Het is een groot plezier om te blijven lezen.
Kortom, Pokémon: het grote avontuur is ontzettend geslaagd als vertaling én als manga. Voor de oudere lezer is het een leuke nostalgietrip. Voor de voorlezers is het ook een absolute aanrader omdat elk hoofdstuk weer een eigen spannend avontuur is. Kom maar door met de overige *checks notes* 62 volumes.
Pokémon: het grote avontuur wordt uitgegeven door Panini Nederland en is onder meer te koop bij onder meer Albert Heijn, Jumbo, Primera (en naar verluidt Bruna?) voor €8,95. Elke twee maanden verschijnt een nieuw deel. April 2023 verschijnt deel 2.