Recensie: Suzume: Innemend avontuur dat wat uitdooft

Op een dag ontmoet de zestienjarige Suzume de jongeman Souta die op zoek is naar verlaten gebieden. Ze wijst hem op het oude badhuisgebied en gaat weer door. Maar dan besluit ze hem achterna te gaan. In de vervallen buurt vindt Suzume een magische deur en een steen die verandert in een katachtig wezen.

Met het openen van de verlaten deur zet Suzume onbedoeld de deur ook letterlijk open voor een bovennatuurlijk kwaad dat Japan onveilig maakt met aardbevingen. Het katachtige wezen Daijin bleek een van de bewakers van de deuren, maar legt die taak naast zich neer en slaat op de vlucht. Tot overmaat is Souta als aangewezen deurensluiter veranderd in een driepotig kinderstoeltje. Er komt veel te rusten op de schouders van Suzume. Deuren dichtdoen, Daijin terugvinden, Souta terug veranderen. Er zijn filmhelden die het minder druk hebben.

IJzersterk begin

Suzume komt al deze problemen in de eerste twintig minuten tegen en gaat zonder angst alle bizarre uitdagingen aan. Het tempo ligt hoog in het eerste stuk van de film en het kwaad dat door de deur komt zetten maakt op zowel Suzume als de kijker indruk.

Vervolgens start een heuse avontuurlijke roadtripfilm waar de film op zijn sterkst is. Ze ontmoet allerlei mensen die haar verder helpen, ze ontwikkelt een band met Souta en de zoektocht naar Daijin wordt steeds prangender. Ondertussen probeert Suzume haar tante aan het thuisfront met korte appjes gerust te stellen. Drie keer raden hoe dat valt.

Ongezien Japan

Tijdens de roadtrip krijg je veel ongeziene delen van het huidige Japan te zien. Verlaten plekken waar mensen zijn weggetrokken na aardbevingen of andere natuurrampen. Opgetrokken muren die toekomstige tsunami’s moeten tegenhouden maar ook het uitzicht letterlijk blokkeren. Vrachtwagens die vervuilde grond uit het Fukushima-gebied transporteren. Pretparken waar vroeger werd gelachen, maar nu doods op een berg liggen te roesten.

Regisseur Makoto Shinkai geeft hiermee commentaar op hoe Japan op steeds meer plekken verlaten achterblijft. Hetzij na natuurrampen, hetzij door het verplaatsen van mensen. Op sommige plekken wordt er nog moeite gestoken om te herbouwen, maar op steeds meer plekken ook niet. Een personage uit Tokio merkt in de film verbaasd op hoe mooi Japan kan zijn buiten de metropool. Maar dat toont Shinkai niet in prachtige vergezichten, maar zoals wel vaker in zijn films in onverwachte details. Roestende pijpen, vervallen huisjes, half overwoekerde gebouwen. Het is een nostalgische maar warme blik op wat Japan langzaam aan het verliezen is.

In neutrale stand naar het einde

De eerste helft van Suzume is ontzettend sterk, maar helaas verschiet het ook veel kruit. De indrukwekkende visuals van het kwaad, de thematiek van het leeglopende Japan, de band tussen Suzume en Souta en ook de rol van Daijin. Het komt allemaal uitvoerig aan bod, waardoor de film in de tweede helft weinig meer te zeggen of te tonen heeft. Sterker nog, de film begint zichzelf soms vrij letterlijk te herhalen. Met name Souta’s gebrekkige karakterontwikkeling levert wat irritatie op.

Zelfs een omgekeerde roadtrip en de introductie van twee personages voorkomt niet dat het voelt alsof de film in een soort van neutrale stand naar het einde toe glijdt, terwijl het ervoor toch flink het gaspedaal had ingedrukt. De climax van de film voelt niet als een climax. Zelfs de voltooiing van Suzume’s persoonlijke reis wil niet honderd procent overtuigen. Wellicht doordat ze zo onverschrokken op avontuur gaat, waardoor haar persoonlijke reflectie tijdens het avontuur beperkt tijd krijgt om ook bij de kijker binnen te komen. Let wel: het is met name het contrast dat opvalt. Mikato Shinkai’s Suzume is anderhalf uur een geweldige en prachtige roadtripfilm door een langzaam leeglopend Japan en Shinkai op zijn best. Maar het had ook een beter einde verdiend.

Suzume no Tojimari verscheen vorig jaar in Japan. De film draait onder de titel Suzume sinds 13 april in de Nederlandse bioscopen.